Het wapen van Voorburg

Voorburg - Toen Voorburg in 2002 met Leidschendam fuseerde tot één gemeente, moesten beide plaatsen hun eigen wapen en vlag inleveren. Het oude wapen van Voorburg gaat terug tot de Middeleeuwen toen er in rode was nog gezegeld werd door de magistraten van Voorburg. In 1955 liet burgemeester Jan Willem Noteboom nagaan of het wapen van Voorburg wel klopte.

Heeft het wapen van Veur zijn wortels bij de heren van Wassenaar, bij Voorburg ligt de geschiedenis wat anders. Als oudste heer van Voorburg wordt in 1198 genoemd ene Dirk van Voorburch. Zijn nazaten woonden in de 13e eeuw rond de kerk. Rond deze plek kwamen steeds meer mensen wonen en zodoende is hier langzaam het begin van het dorp gegroeid. In 1307 komt Voorburg als leen in handen van de machtige familie Van Wassenaer en in 1546 ging het door vererving over op de graaf Van Ligne en zijn nazaten. Uiteindelijk kwam Voorburg in 1615 in handen van Delft. Oud-burgemeester van Delft Johan van Lodestein koopt de plaats namens de stad Delft van Maria van Melun, prinses Van Ligne.

Revisie
Jan Willem Noteboom, die van 1946 tot 1958 burgemeester was van Voorburg, was bekend met deze geschiedenis. Hij wilde weten of het wapen niet aan een revisie moest worden onderworpen. Het vanouds gevoerde wapen van Voorburg dat uit de tijd bestaat toen het nog een heerlijkheid was, wordt omschreven als "van zilver beladen met een burcht van keel." Keel is de heraldische benaming voor rood. De burcht verwijst hierbij naar de Romeinse tijd toen Voorburg een omvangrijke nederzetting was.

Onderzoek
Aan het begin van de Bataafse tijd in 1795 werden de heerlijkheden opgeheven en in 1798 afgeschaft. In het kader van de leuze "vrijheid, gelijkheid en broederschap" voldeed deze feodale bestuursvorm niet meer aan de eisen van de nieuwe tijd. Toen na de Napoleontische bezetting de Oranjes als vorsten terugkwamen, werd besloten het oude heerlijkheidswapen voor de gemeente Voorburg over te nemen. In 1955 vroeg de historisch geïnteresseerde burgervader zich af of dit destijds wel was goed gegaan. Hij droeg zijn gemeentesecretaris op contact op te nemen met de Hoge Raad van Adel om een onderzoek.

Uitkomst
Ongeacht de uitkomst van het onderzoek, schreef Noteboom aan zijn secretaris "Het schrijven van de Hoge Raad van Adel kan voor kennisgeving worden aangenomen. Wij bepalen wat het wapen zal zijn". Mogelijk heeft deze scherpe uitspraak te maken met het annexatiespook van Den Haag dat in 1954 weer ronddwaalde. Voorburg wilde zich duidelijk profileren als opperst zelfstandig.

Uiteindelijk kwam de Hoge Raad van Adel met de mededeling dat na lang zoeken slechts één bericht in hun dossier van Voorburg te vinden was en dat betrof een besluit van de adellijke raad tot bevestiging van het Voorburgse wapen op 24 juli 1816.