Fouten bij herinrichting van Meeslouwerplas

Leidschendam - De provincie Zuid-Holland heeft zich onvoldoende ingezet om het herinrichtingsplan Meeslouwerplas te laten slagen, dat concludeert de Randstedelijke Rekenkamer.

In het verleden is de Meeslouwerplas, die deel uitmaak van Recreatiegebied Vlietland in Leidschendam, te diep uitgegraven waardoor de oevers van de plas instabiel en gevaarlijk werden en niet konden worden ingericht voor recreatie. Sinds 2011 wordt de plas daarom verondiept door het storten van grond en bagger.

Het herinrichtingsplan Meeslouwerplas uit 2009 zou de plas veiliger, mooier en ecologisch waardevoller maken én dit zou de provincie weinig geld kosten omdat aannemer BAM zou betalen voor het verwerken van de benodigde grond. Vooraf werd met BAM afgesproken hoe de provincie grip zou houden op de uitvoering van het project en het effect ervan op de waterkwaliteit. In de praktijk is dit echter niet goed gebeurd. Daarnaast had de provincie slechts globaal inzicht in de kosten en opbrengsten van het project. Waardevolle vragen van omwonenden werden niet altijd gehoord.

Door zandwinning was de Meeslouwerplas eind vorige eeuw te diep geworden en delen van de oevers instabiel. In 2009 heeft provincie Zuid-Holland opdracht gegeven aan BAM om de plas te verondiepen, alle oevers te stabiliseren, eufotische zones aan te leggen, een krekengebied te realiseren, de Baileybrug te vervangen en geluidswerende voorzieningen aan te leggen. Halverwege het project zijn de afspraken bijgesteld omdat de grondtoevoer stokte. Uiteindelijk is het krekengebied aangelegd en de Baileybrug vervangen, maar zijn niet alle oeverdelen gestabiliseerd, de eufotische zones niet gerealiseerd en staan de geluidwerende voorzieningen nog op de planning.

Om grip te houden op een goede uitvoering van het plan heeft de provincie voorafgaand aan het project afspraken gemaakt met BAM. Zo zou de kwaliteit van het grond- en het oppervlaktewater worden gemonitord. In de praktijk is de grondwatermonitoring nooit gestart en werd pas na jaren door de provincie gereageerd op afwijkende waarden.
Daarnaast wist de provincie alleen op hoofdlijnen wat de kosten en baten van het project waren. Inzicht per projectonderdeel ontbrak. De provincie heeft uiteindelijk veel meer geld uitgegeven aan het project dan oorspronkelijk de bedoeling was.

Het project is destijds gestart op initiatief van omwonenden die zich zorgen maakten om de veiligheid van de oevers en de kwaliteit van het water. Zij hebben zich ook gedurende het project betrokken getoond. De provincie informeerde de omgeving goed in de periodes dat het project voorspoedig liep, maar zodra het tegenzat stokte de communicatie en informatievoorziening  aan de omgeving.

De leerpunten uit het onderzoek zijn door de Rekenkamer vertaald in zes aanbevelingen aan PS en GS.

‘Meer te verbeteren’

De Vereniging Vrienden van Vlietland, Vogelwerkgroep Vlietland, de Werkgroep Milieubeheer Leiden, de Beheerscommissie Vogelplas Starrevaart, het Recreatiecentrum Vlietland B.V. en de Vereniging tot behoud van Oud, Groen en Leefbaar Voorschoten hebben gereageerd op het rapport van de Randstedelijke Rekenkamer:

 ’Het rapport maakt duidelijk, dat er weinig terechtgekomen is van het oorspronkelijke plan voor de verondieping en herinrichting van de Meeslouwerplas en dat de Provincie de uitvoering van dat project nauwelijks heeft gecontroleerd. In het rapport komt ook aan de orde dat er jarenlang veel is misgegaan in onze relatie met de provincie, maar dat de provincie tegenwoordig beter communiceert met de omgeving. Wij waarderen dat, maar toch is nog niet alles koek en ei. Er is 12 jaar na de eerste plannen daarvoor en bijna drie jaar na een Statenmotie daarover nu nog steeds geen ontwerp van een geluidwering langs de A4. Ook zijn nog steeds niet alle oevers hersteld van de eilanden tussen de Meeslouwerplas en de grote plas ten noorden daarvan. De kwaliteit van de bagger, die BAM in de Meeslouwerplas heeft laten brengen, wordt nog steeds niet deugdelijk onderzocht. Kortom: wij waarderen de verbeterde relatie met de provincie, maar er valt nog wel meer te verbeteren.’