Historisch leven aan de Vliet (7): Grote brand bij Blonk

Leidschendam - Een fikse brand komen we van tijd tot tijd regelmatig tegen. Maar zelden zal een fel uitslaande brand binnen tien jaar tijd twee keer hetzelfde bedrijf treffen. Dat overkwam de Leidschendamse firma N. Blonk en zonen echter wel in de jaren '20 van de vorige eeuw. Een rampzalige gebeurtenis!

De grote graan- en meelfabriek 'het Hert', die eigendom was van de familie Blonk betrof een aanzienlijk bedrijf met heel wat werknemers in de buurt. Op deze manier hadden zij heel wat gezinnen te voeden. Het verouderde bedrijf lag nabij de Leidsekade. Het complex bestond uit een oude korenmolen met daaromheen diverse loodsen, schuren en pakhuizen. De onderste verdieping was van steen, maar daar boven alles van hout. Ongetwijfeld zijn er nog lezers die het bedrijf hebben gekend of er mogelijk zelfs hebben gewerkt.

Geen wonder, dat de heftige brand in 1921 een fiks spektakel opleverde, dat veel toeschouwers naar de locatie deed komen. Niet alleen Leidschendammers, maar ook kijkers uit Voorschoten en Voorburg sloegen de spuitgasten gade die met man en macht probeerden de vlammenzee onder controle te krijgen. De brand begon in de molen en bereidde zich spoedig en snel uit. Ook brandweercorpsen uit buurgemeenten kwamen ter plekke. Door het inzetten van enkele motorspuiten van de Haagse brandweer kon voorkomen worden dat een stal met tachtig varkens opgeofferd moest worden. De brandweer was permanent bezig de nabij gelegen panden nat te houden en liet het gebouw gecontroleerd uitbranden. De schade was aanzienlijk. Een groot deel van de opgeslagen haver, erwten, maïs, bonen en lijnkoeken moest als verloren worden beschouwd. Wat overbleef was een smeulende ruïne, waarop weldra weer een moderne nieuwe fabriek werd gebouwd.

Zes jaar later was het weer raak! In 1927 verwoestte een grote brand binnen enkele uren het pakhuis en belendende gebouwen. De benedenverdieping ging nagenoeg geheel verloren. Daar stonden net bestellingen van zakken graan gereed voor verzending. De verbijstering onder de arbeiders was groot. Wederom vreesden ze voor hun baan! Op de bovenste twee verdiepingen gingen machines en een deel van de voorraad in vlammen op. De maalderij liep ook forse schade op. De belangstelling was erg groot. Boeren en burgers keken bedenkelijk toe hoe de angstaanjagende brand om zich heen greep. Het was duidelijk, dat het pand niet meer gered kon worden. Drie uur na de eerste vlammen kon de brandweer al beginnen met het omverwerpen van de resterende stenen muren, die een instortingsgevaar vormden. Het was een ware nachtmerrie! De Blonken waren voor drie ton verzekerd terwijl de daadwerkelijke schade werd becijferd op 2,5 ton.

De oorzaak lag in beide gevallen vermoedelijk in het oververhit raken van enkele assen die continu in beweging waren en die ernstige broei van het meel met zich meebracht. Achttien werknemers raakten hun baan kwijt.