Kerk op plaats van 'Eiland'

Leidschendam - Na eeuwenlang heimelijk ter kerke te zijn geweest in een schuilkerk kwam in 1880 de bouw van de Petrus- en Pauluskerk gereed, die de parochianen een nieuw onderkomen moest verschaffen. Trots keken de katholieken naar hun grote gebedsgebouw, dat zo dominant pronkte aan de Vliet waar eens het bekende logement 'Het Eiland' had gestaan.

Door: F.J.A.M. van der Helm

In 1878 werd op een veiling een aanzienlijke partij afbraak verkocht bestaande uit balken, deuren, schuif- en deurkozijnen, latten, planken, brandhout enz afkomstig van de deels afgebrande herberg 'Het Eiland'. Op de plaats van de uitspanning werd inmiddels volop gebouwd aan de immense kerk, die daar verrees. Ten onrechte is wel eens geschreven dat het logement geheel was afgebrand. Dat is niet het geval. Volgens de verkoopakte betrof het 'de overblijfselen van het gedeeltelijk afgebrande huis Het Eiland'. Deze historische plaats was een waar ontmoetingsoord voor vele Veurenaren, waar niet alleen notariële veilingen en bijeenkomsten werden gehouden, doch ook rechtspraken en raadsvergaderingen. Kastelein en eigenaar Louis Ghion, die we in 1840 tegenkomen, had het er maar druk mee.

Het Eiland
Het vanouds zeer gerenommeerde logement was uiterst gunstig gelegen aan de Vliet. Niet alleen via het water was het goed bereikbaar, maar ook via de weg. De stallen boden plaats aan 20 paarden. Bovendien had de herberg een groot voorplein waarop de koets kon draaien. Binnenin was een vrolijke opkamer en twee ruime zalen, goede slaapkamers, een grote keuken, zolders en kelders. Buiten was ruimte voor een overdekte kolfbaan met een daaraan gebouwde biljartkamer en een uitgestrekte tuin, compleet met een luxe koepel aan de Vliet. Al met al een aanzienlijk gebouw op een grote oppervlakte grond.

Pastoor Rusman
In 1845 kocht bakker Jacob Teunnissen uit Veur het huis en erf van Louis Ghion – tevens eigenaar van 'Het Eiland'- náást de herberg voor 700 gulden. Hij kocht het onroerend goed in naam van het kerkbestuur dat daar al meerdere stukken land had opgekocht. Dat was een mooi beginnetje moet pastoor Jan Rusman hebben gedacht. Wellicht waren er al plannen om daar een kerk te bouwen of anders zullen ze gekomen zijn toen bovenstaande aankoop werd verricht.

Huur
Wanneer de kerk, 'Het Eiland' aankoopt in 1870, is het gebouw weliswaar aanzienlijk beschadigd, maar de bedrijfsvoering kon gewoon doorgaan. Het logement bleef gewoon open en de veilingen konden er als vanouds plaatsvinden, zij het dat het door brandschade wat behelpen was. Voor 3050 gulden werd de kerk de nieuwe eigenaar van de uitspanning, maar nog tot 1877 kon de herbergier erin ondernemen. Daarna werd begonnen met de sloop en kon in rap tempo de neogotische kerk worden gebouwd om vervolgens in 1880 te worden ingewijd. De vele katholieken konden na vele eeuwen weer openlijk naar de kerk om hun geloof te belijden.

Reacties haar helmhuis@ziggo.nl.