Boerderij Westerloo is ouder

Voorburg - Naar de ouderdom van boerderij Westerloo is al menig onderzoek gedaan. Over de herkomst van de naam is nog niets met zekerheid te zeggen. In het befaamde Boerderijenboek is een artikel gewijd aan deze boerderij. Inmiddels kunnen we de ouderdom wat opvoeren.

Door F.J.A.M. van der Helm

De oude Boerderij Westerloo was eeuwenlang gelegen tussen de Broeksloot en de Achterweg totdat de gemeente Voorburg het landgoed kocht in 1922 waarna het spoedig werd gesloopt. De familie Van der Lubbe had geruime tijd in de oude boerderij gewoond en gewerkt als kleerbleker. Ook de familie De Groot had eveneens op het landgoed zijn onderkomen, maar dan in het herenhuis. Zij vertrokken in 1935 naar het Haagse Bezuidenhout en lieten hun oude onderkomen achter voor de sloopkogel.

In het excellente Boerderijenboek van de Historische Vereniging Voorburg is ook een mooi artikel gewijd aan deze hoeve Westerloo. Daarin wordt met name de periode 1800 tot 1935 behandeld. Inmiddels heeft onderzoek uitgewezen dat de boerderij en de naam ouder is dan tot nu toe werd verondersteld en teruggaat voorbij halverwege de 18e eeuw.

Een acte uit het collateraal van 9 februari 1736 noemt reeds de hoeve bij naam met als eigenaar de voorname heer Cornelis van Zoutelande, die ongehuwd overleed zonder kinderen na te laten. In een dergelijk geval moest er melding gemaakt worden bij de gemeente, waarbij de vrijgezel in aanmerking kwam voor het dubbele belastingtarief, de zogenaamde collaterale successie. In dat geval moesten de onroerende bezittingen worden getaxeerd alvorens ze mochten worden verkocht. Zo ontstaat een aardig beeld van de bezittingen van Van Zoutelande in Voorburg.

Cornelis van Zoutelande was bepaald niet armlastig. Het is niet bekend of hij op het herenhuis van Westerloo heeft gewoond dan wel dat hij slechts eigenaar was en het landgoed verpachtte. De boerderij werd een woning genoemd en bestond uit een herenhuis, een bouwhuis en een stalling alsmede een schuur, hooiberg en boomgaard met een totale grootte van één morgen en één hond, wat neerkomt op een kleine hectare. De hoeve werd getaxeerd op het schamele bedrag van 700 gulden.

Naast zijn woning bezat de vermogende heer Van Zoutelande nog meer onroerend goed. In totaal tellen we nog tien kavels te Voorburg met een totale waarde van 7.000 gulden inclusief de hoeve. De man laat dus een aardig vermogen na. We gaan eens kijken naar de grootste stukken land van hem. Opvallend is een stuk teelland dat op 1800 gulden werd getaxeerd en dus ruim 2 maal de waarde was van zijn hoeve. Het teelland stond aan de Heereweg tot aan de Leijtweg en was ruim 3 morgen groot. Ook een stuk hooiland van 2 morgen in de Binnenpolder aan de Broeksloot bracht nog 500 gulden op.

Nader onderzoek naar de boerderij zal ongetwijfeld een nog hogere ouderdom opleveren.

Reacties naar helmhuis@ziggo.nl.