Afbeelding
HISTORISCH LEVEN AAN DE VLIET

Evacuatieplan Voorburg

Historie 953 keer gelezen

Voorburg - Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er op het ministerie plannen gemaakt om bij zware oorlogshandelingen hele plaatsen of delen ervan te ontruimen. In 1943 kregen die plannen steeds concretere vorm. De vele regelingen en voorschriften moeten burgemeester Nederbragt en zijn wethouders slapeloze nachten hebben bezorgd.

Door F.J.A.M. van der Helm

De oorlog ging aan Voorburg niet voorbij. Jonge en oudere mannen werden tewerkgesteld in Duitsland. Het straatbeeld deed beangstigend aan. Overvliegende bommenwerpers, verdwaalde V2's en het Engelse bombardement op het Bezuidenhout op 3 maart 1945 als groot dieptepunt. Overal ontheemde angstige vluchtelingen die hoopvol op zoek waren naar een dak boven hun hoofd. Mocht Voorburg een dergelijke ramp overkomen dan was er een evacuatieplan uit 1943. In een dergelijk geval dienden de burgers zoveel mogelijk beschermd te worden en moest de evacuatie zo kalm mogelijk verlopen. Vooral na het bombardement op het Bezuidenhout werd wel duidelijk hoe broodnodig een dergelijk plan was om chaos en wanorde te voorkomen.

Het organisatieschema van de bestuurders die een eventuele evacuatie zouden moeten regelen zat vrij hiërarchisch in elkaar. Boven in de top stond burgemeester Nederbragt met naast hem twee evacuatiecommissarissen. Via Vakhoofden, Wijkhoofden en Blokhoofden kwam je bij de Straatleiders terecht, die ieder de verantwoording hadden over de evacuatie van zo'n 25 huizen, meestal vlak naast de eigen woning. Zij moesten de buren aanspreken en zorgen voor ontruiming van de woning. Hij had de zware taak de bewoners naar een bekende veilige plek te brengen en diende bovendien een administratie bij te houden van de inwoners van de woningen waarvoor hij verantwoordelijk was. Zieken en mensen die slecht ter been waren dienden bij voorrang te worden geëvacueerd. Het was een hele organisatie, die erop was gericht om de ontruiming zo ordentelijk mogelijk te laten verlopen. En vooral zonder paniek, want dan was zo'n mensenmassa niet meer in bedwang te houden.

Voorburg was daartoe verdeeld in vier wijken: Noord, West, Centrum en Oost. Voor Centrum was er een post bij de gemeentesmederij achter de Oude Begraafplaats. In diverse vergaderingen werden de plannen doorgesproken. Ook het Rode Kruis was hierbij betrokken. Voor ontruiming van het Diaconessenhuis werd zelfs gekeken of transport met een boot over de Vliet een optie was. Dit vooral voor mensen die niet of niet goed ter been waren. Aan alles was gedacht.

De bewoners zelf dienden ook voorzorgsmaatregelen te nemen en in ieder geval een evacuatiekoffer klaar te hebben staan. Huisdieren konden in een mand meegenomen worden of aan de lijn, 'maar laat ze niet thuis!', zo luidden enkele van de vele waarschuwingen. Gelukkig kwam het niet tot een evacuatie. Uiteindelijk verboden de Duitsers het plan omdat het veiliger was thuis te blijven dan massaal te gaan zwerven op straat.

Reacties naar helmhuis@ziggo.nl.

Stuur jouw foto
Mail de redactie
Meld een correctie

Uit de krant