Column: DE SALAMANDER

Een molen is niet sexy. Molens zijn nostalgie. In tijden van iPad en ultramoderne digitale apparaten lijkt een molen ons terug te voeren naar besnorde mannen met een gleufhoed en door het leven getekende dames met verweerde handen achter de wastobbe.

Ronald Lamping

Molens spreken niet aan in een wereld, waarin we snel, sneller, snelst willen zijn. Leven in de overtreffende trap. Molens roepen beelden op van paard en wagen, gespierde mannen met zakken meel op de schouder. Molens zijn zwart wit foto`s, waterpompen op de brink en bedsteden.

Als je aan molens denkt, zie je mannen, die ogen als laat vijftigers. Ze waren hoogstens 30. Allen gekapt naar coupe crisis . Haren stijl achterover, brylcreem koppies. Vrouwen waren getekend door het zware huishoudelijke leven, waarbij ze vaak solo de opvoeding van een dozijn koters op zich namen.

Zonder vaatwasser, wasmachine of magnetron. Zonder massagedouche of bubbelbad. De vrouw posteerde zich niet uren voor de spiegel, omdat ze zich via een gezicht crème wilde verzekeren van een stralende huid en eeuwige jeugd. In de tijd dat de molen daadwerkelijk maalde, was er geen tijd voor Estée Lauder eyeliners en gloss voor de lippen. Piepers schillen en snijbonen zouten. Moto jaren `30.

Moeder maalde de koffiebonen. Geen senseo of café latte. Moeder zette koffie zonder opsmuk en zonder hippe ondertitels als koffie met een subtiele lichtzure en intens gebrande accenten. Vader wilde een bakkie pleur, geen stevige body met een dichte romige textuur. Hoogstens met Buisman.

Molens bestonden al langer. Zij waren onze instrumenten voor afwatering, meel, verf en het zagen van hout. Bakens van onverzettelijkheid in een dorp, weiland of op de dijk. Molens geëvalueerd van onmisbaar werktuig tot toeristische attractie. Geen waardeverlaging maar een logische loop van de geschiedenis.

De Salamander staat trots aan de Vliet te pronken. Dagjesmensen houden stil en zetten de molen op de digitale plaat, waardoor oud en nieuw een haast onmogelijk gehouden symbiose aangaan. Deze Salamander beschouwen we haast als persoonlijk erfgoed. Fier overeind tussen Vinexwijken, yuppenappartementen en villa kak.

Natuurlijk is De Salamander verbouwd, omdat de tijd knaagde. Brand en klimatologische elementen hadden hun destructieve werk gedaan. In de jaren tachtig is er gerenoveerd met het huidige resultaat. Nieuw, maar immer met de geur en verlangen naar trekschuit en Van Gend en Loos.

De tijd van spelen op straat. Belletje trekken, hinkelen en tollen. De kolenkachel en de kolenboer met zijn onheilspellende kap over het hoofd en zwarte vegen. De bakker en melkboer aan de deur en het afrekenen op zaterdag. De zwarte Citroën, die de buurman aanslingerde. Het petroleumstel, de wringer en de stoof. En terwijl de molen maalde, lagen wij angstig wakker van Professor Plano.

Deze Salamander kan in de prijzen vallen. Bij de BankGiro Loterij Molenprijs 2014. Als de molen de prijs wint kan er een educatief centrum worden gebouwd. Dat gaat ons allen aan. Voor onszelf, de (school) kinderen en de kleinkinderen. Vandaar deze column.

Het gaat hier niet om winstbejag of duister commercieel doel. De prijs kan er zorg voor zorgdragen, dat tot in lengte van jaren bewoners van onze gemeente ‘gebruik’ kunnen maken van de molen. Ga naar www.molenprijs.nl en stem voor 30 september. Twee muisklikken om een vleugje nostalgie te waarborgen.

Doen, graag meteen! Tien seconden werk. Uw stem komt van pas. Toepasselijker:

Uw stem is koren op de molen!