Koffiehuis De Ligte Turf

Voorburg - Aan het Oosteinde te Voorburg hebben diverse herbergen en tapperijen gestaan waarvan De LigteTurf grote vermaardheid kende. In de loop der jaren veranderde het Oosteinde van aangezicht. De komst van de nieuwe kerk in de 19e eeuw gaf de straat een heel ander voorkomen.

In 1900 heeft het Oosteinde een geheel andere aanblik dan vijftig jaar ervoor. Er is een boel veranderd in die halve eeuw. De van oudsher katholieke buurt kreeg eindelijk een grote Martinuskerk. Mgr. Van Stee was de stuwende kracht achter de emancipatie van het Voorburgse katholieke bevolkingsdeel, dat altijd als tweederangs burgers had geleefd. Ook de komst van het ziekenhuis bracht het nodige leven aan het Oosteinde.

Aan het Oosteinde waren diverse boerderijen gelegen en ook verschillende huizen die er rond 1860 verwaarloosd uitzagen. Ze gaven vaak onderdak aan lieden die op de boerderij werkten of aan losarbeiders die als een soort uitzendkrachten dan weer bij de ene en dan weer bij de andere boer hun diensten aanboden.

Het koffiehuis aan het Oosteinde nabij de Wijkerbrug was een sociaal lokaal waar de buren elkaar geregeld zagen voor een drankje of een biljartje. Toen het koffiehuis in 1900 op de veilig voor 11.250 gulden van eigenaar verwisselde, werd een omschrijving gegeven van het gebouw, dat uit twee woonlagen bestond en nog een zolder. Vanouds droeg het koffiehuis de naam De Lichte Turf, ook wel geschreven als Ligteturf en andere varianten. De schenkerij moet er sinds mensenheugenis hebben gestaan. Beneden was de gelagkamer, biljartkamer, huiskamer en keuken en achter was een grote binnenplaats die gebruikt werd voor opslag van brandstof. De voorzijde was door zijn dubbele waranda goed herkenbaar als koffiehuis.

Achter het koffiehuis was nog een boerderijtje te vinden met twee woonvertrekken en een schuur voor 20 koeien, een paardenstal en ruim 7 aren land. Eigenaar Pieter van der Harst gebruikte een deel van het land, samen met boer Hooijmans en Jan van der Kleij. Toen Van der Harst in 1889 de nieuwe eigenaar werd, stonden er nog diverse arbeiderswoningen naast het koffiehuis, die voor één gulden per week waren verhuurd. Bij de veiling in 1900 waren die nauwelijks bewoonbare woninkjes opgedoekt. Van der Harst kocht zijn koffiehuis met nabij gelegen gronden voor ƒ 5.582,- van Laurens Duivestein. Uiteindelijk zou eerstgenoemde er elf jaar de scepter zwaaien

De naam De Lichte turf is van oudere datum. Toen Duivestein het koffiehuis op de veiling kocht in 1867 stond het geheel al bekend als herberg De Ligte Turf. De uitspanning had een goede reputatie en was wijd en zijd bekend. Mogelijk werd er met de naam verwezen naar de turfstekers, die in Stompwijk actief waren. Zo is er in 1610 een Leendert Leenderts, alias de Lichteturf, de koper van een huis aan de Kleinelaan.