Leden Reddingsbrigade Leidschendam terug uit Limburg: “Soms wel tot onze borst in het water”

Leidschendam - Het zal iedereen niet ontgaan zijn dat er vorige week enorme wateroverlast in Limburg was. In de nacht van 14 op 15 juli bereikte het waterpeil in het zuiden van Limburg een dusdanige stand dat dit niet meer afgevoerd kon worden. Hierdoor stroomde onder andere delen van de gemeente Valkenburg onder. Reddingsbrigade Leidschendam werd, samen met andere eenheden van de Nationale Reddingsvloot omstreeks 01:00 gealarmeerd om naar Limburg te rijden. 

Door Patrick Hoogweg

Normaal gesproken kent men de lifeguards van Reddingsbrigade Leidschendam van hun inzet op Vlietland in de zomermaanden. Hier houden zij toezicht op de recreanten en verlenen, als dit nodig is eerste hulp. Deze taak lijkt in bijna niets op het werk dat de redders de vorige week in Limburg hebben gedaan.

Reddingsbrigade 365 dagen per jaar oproepbaar

“Naast ons werk in de zomer zijn wij 365 dagen per jaar oproepbaar als eenheid voor de Nationale Reddingsvloot”, legt Patrick Hoogweg, bestuurslid en lifeguard bij de reddingsbrigade uit. “Voor deze taak hebben wij het hele jaar een boot in onze loods staan die wij in de zomer gewoon kunnen gebruiken voor onze taak op Vlietland. We zijn echter wel verplicht om met dit vaartuig, als we worden ingezet, binnen 2 uur met een bemanning richting de verzamelplaats te rijden. Voor dit soort inzetten wordt, naast onze reguliere taak, ook het hele jaar door getraind.”

“Het is een onwerkelijk gevoel als om 01:00 ’s nachts de telefoon gaat’’, zegt Patrick. ‘’De avond ervoor had ik nog een collega aan de telefoon en zaten we te grappen dat we elkaar vannacht wel zouden zien’. De laatste keer dat de reddingsbrigade voor een dusdanige inzet werd opgeroepen was ten slotte in 1995, wij zouden dit dus wel nooit mee gaan maken. Op dat moment hadden we niet verwacht dat het ook wel zo zou zijn.”

“Om 02:00 reden we met ons team, bestaande uit een chauffeur, een ploegleider en twee bemanningsleden weg van onze post, op weg naar de verzamellocatie van onze reddingsgroep”, vervolgt Hoogweg. “Een reddingsgroep is een eenheid van 4 tot 5 boten inclusief de bemanning. Onze reddingsgroep bestaat uit allemaal eenheden uit de omgeving van Den Haag. Nadat we compleet waren reden we samen met de brigades uit Monster, ’s Gravenzande, Den Haag, Delft en Zoetermeer in colonne richting het getroffen gebied.”

Toen de lifeguards uit de dichte bak van de vrachtwagen kwamen bleek pas hoe ernstig de situatie was en hoe hoog het water stond.

“Rond zonsopkomst kwamen wij aan op een brandweerkazerne in Maastricht. Hier verzamelde alle eenheden van de reddingsbrigade die vannacht waren opgeroepen. ‘’In een crisissituatie is er veel onduidelijk, zo ook voor ons’’ zegt Patrick. “Er gingen al geruchten dat het allemaal wel mee zou vallen en dat we zo weer direct naar huis konden. Ook gingen er verhalen over plaatsen om ons heen die al preventief geëvacueerd werden. Er gaan dan meteen allemaal scenario’s door je hoofd spelen en je vraagt je af waar je in terecht gaat komen.”

“Om 9:00 kregen we het bericht dat we ons richten Valkenburg gingen verplaatsen. Samen met de eenheden van onze reddingsgroep moesten wij gaan ondersteunen bij de evacuatie van deze plaats. Het water was te ondiep om met boten in te varen. We moesten onze vaartuigen dus achterlaten en te voet het gebied ingaan. Samen met onze collega’s werden we in een dichte laadbak gezet. Het voertuig waar we in zaten zou ons naar ons inzetgebied brengen. Omdat we niks zagen zaten we nog te grappen over water dat maar tot onze enkels zou staan en hoe we mensen op onze rug wel even naar hoger gelegen stukken zouden dragen.”

De lifeguards van de Reddingsbrigade Leidschendam die in Limburg assisteerden.

’Toen de laadklep van de vrachtwagen open ging was het eerste moment dat we echt realiseerden hoe ernstig de situatie was’’, geeft Patrick aan. “Een van onze collega’s was aan de buitenkant van het voertuig meegelift. Toen de klep open ging, stond hij er al om ons te ontvangen: tot over zijn middel in het water. Verderop zagen we auto’s die helemaal onder water stonden en straten die veranderd waren in snelstromende rivieren.

“Er zijn wel situaties geweest die ons niet in de koude kleren zijn gaan zitten’’ 

“Op dat moment gaat de knop om: je schiet dan echt in je rol als hulpverlener’’, zegt Patrick. “We kregen de opdracht om te beginnen met de evacuatie van een flatgebouw met ongeveer 30 woningen. Hier kan je haast niet op oefenen. Het komt dus aan op initiatief van ons als reddingswerkers en stukjes uit onze training die we wel kunnen toepassen. Omdat er geen vaartuigen konden komen, werd de evacuatie gedaan met tractoren met een laadbak erachter. De mensen moesten dus over balkons in deze bakken geholpen worden, een hele bijzondere klus.”

“In de straat waar wij op dat moment aan het werk waren liep het nogal af. Soms stond het water wel tot onze borst of stonden we ineens in een snelstromend stuk water. Op zo’n moment is het echt improviseren en vertrouwen op je mede lifeguards. Daarnaast krijg je te maken met allerlei emoties van de mensen die je aan het helpen bent. De meeste mensen zijn bang of boos dat ze hun huis moeten verlaten. Hier moet je op dat moment tactvol mee omgaan. Er zijn wel situaties geweest die ons niet in de koude kleren zijn gaan zitten’’, laat Patrick weten.

“De eerste ploeg mocht op donderdagavond na een hele dag werken naar huis. Deze ploeg werd afgelost door een nieuwe. Op de achtergrond waren er leden van onze brigade aan het regelen dat onze ploeg continue ververst kon worden. Een hele klus als je bedenkt dat dit allemaal vrijwilligers zijn met een reguliere baan ernaast. Gelukkig zien veel werkgevers het belang van onze taak en werd er veelal medewerking verleend. Zo hebben wij ervoor kunnen zorgen dat onze eenheid uit Leidschendam vanaf het moment van alarmeren tot het sein ‘einde inzet’ bemand is geweest.”

Nog atijd nieuwe
lifeguards nodig

“Om onze taken uit te kunnen voeren zijn wij altijd op zoek naar nieuwe lifeguards’’, vertelt Patrick. “Je wordt natuurlijk niet meteen opgeleid om taken in een rampgebied te verrichten. Je wordt eerst opgeleid om ons ‘normale’ werk op het strand te doen. Hiervoor bieden wij onze leden een internationaal erkende lifeguard opleiding aan. Daarnaast krijgen zij vaartraining en lessen in EHBO. Als vrijwillige lifeguard moet je best veel kunnen, als het er echt op aankomt rekenen mensen op je. We hopen uiteraard niet dat inzetten zoals die in Limburg vaker voor gaan komen’’, geeft Patrick aan. “Maar als dit toch zo is dan staan de vrijwilligers van Reddingsbrigade Leidschendam in ieder geval klaar!”