Een zuil van glas en graniet

Leidschendam - Er is iets wonderlijks aan deze zuil midden op de drukke verkeersrotonde. Hij is rechthoekig en gemaakt van blokken graniet. Daartussen zitten drie dikke lagen glas verwerkt. Een materiaal dat nogal contrasteert met dat stoere harde gesteente. Het geeft een verrassend effect. 

Door Anne Marie Boorsma

Het keiharde natuursteen is grof gehouwen en ziet er brokkelig uit. Het oogt zwaar en onverwoestbaar. De groen getinte laagjes glas daarentegen ogen glad en helder. Graniet is een natuurproduct, glas is door mensen ontwikkeld. 

Het abstracte kunstwerk is eenvoudig van vorm en heeft een simpele titel: Zuil. Beeldhouwer Bert van Loo (1946-2016) was zijn leven lang gefascineerd door materiaal-contrasten. Hij werkte vooral met glas dat hij niet alleen combineerde met graniet, maar ook met hout, neon, brons en staal. Hij vond glas zo aantrekkelijk omdat het zoveel verschillende eigenschappen heeft. Zo noemde hij glas in warme toestand zacht en sensueel, maar eenmaal afgekoeld hard en scherp. 

Het glas dat de kunstenaar voor de zuil gebruikte is zogenaamd ‘floatglas’ (drijvend glas). Bij de productie hiervan wordt vloeibaar glas uit een hete oven in een bad van gesmolten tin gegoten waarop het blijft drijven. Zo worden laagjes glas verkregen die de kunstenaar dan verder verwerkt. 

Zuilen hebben meestal een belangrijke functie. Ze dragen een bouwwerk. Dat was al in de Klassieke tijd zo. Denk maar aan de Griekse en Romeinse tempels. Tegelijkertijd hebben zuilen een symbolische functie. Dan denk ik aan de Egyptische obelisken. Gedenknaalden die zonnestralen symboliseren die naar het goddelijke wijzen. Kerktorens hebben een dergelijke symbolische betekenis. Onze rotondezuil heeft niets goddelijks en heeft ook niet echt een functie. Toch heeft hij iets weg van een uitroepteken en wijst hij de automobilist erop extra op te letten in het drukke verkeer. 

Van Loo werd geboren in Gulpen. Na verschillende baantjes schreef hij zich in 1969 in aan de Rietveldacademie in Amsterdam. Daarnaast studeerde hij bij de glaskunstenaar Sybren Valkema en aan het Royal College of Art in Londen. Hij ging doceren aan de Rietveld Academie en aan verschillende kunstopleidingen in het buitenland. Hij exposeerde in binnen- en buitenland. Zijn beelden staan in de openbare ruimte van o.a. Gulpen, Amsterdam, Nieuw-Vennep, Haarlem en Shanghai. Een van zijn eigen glaskunstwerken siert zijn graf op begraafplaats De Nieuwe Ooster in Amsterdam. Bert van Loo werkte zijn leven lang abstract. Na de Tweede Wereldoorlog stond abstracte kunst voor modern en figuratieve kunst voor conservatief en ouderwets, maar later veranderde dat idee weer.

Voor reacties en info over cursussen kunstgeschiedenis: www.annemarieboorsma.nl.