Stompwijk smeekt om licht

Stompwijk - Het zat de bewoners van het kleine maar eeuwenoude buurtschap Stompwijk erg hoog toen ze in 1901 een gemeenschappelijke smeekbede stuurden aan de Gemeenteraad om toch eindelijk de 'Stompwijksche weg' te verlichten, dat wil zeggen van lantaarnpalen te voorzien. Er waren al talrijke ongelukken gebeurd. De hele wereld werd verlicht, behalve het buurtschap, zo leek het (aflevering 50).

Door F.J.A.M. van der Helm

Midden 2017 is de gemeente hard aan het werk om de Stompwijkseweg opnieuw te bestraten. Dat was hard nodig. Het vreselijke gehobbel over de weg was niet alleen een ramp voor de eierboer, maar ook voor de eenvoudige fietser of automobilist. Het grote aantal valkuilen lag ver in de dubbele cijfers. De bevolking klaagde telkens bij de gemeente, doch het duurde een eeuwigheid alvorens ze werden gehoord. Het verlaten buurtschap leek 'vergeten' te zijn door de gemeente, net zoals dat in 1901 het geval was.

De lange Stompwijkseweg is een belangrijke doorgaande weg van Leidschendam naar Zoeterwoude, maar eveneens de toegangsweg voor de bewoners van het buurtschap die richting Leidschendam of Zoeterwoude willen. Naast de weg ligt de vaart, weliswaar ondiep maar iemand die er met de auto inrijdt, heeft grote kans er niet levend uit te komen. In 1901 waren de bewoners van het buurtschap het zat: de maat was vol. Ze schreven een verzoekschrift aan de burgemeester om hun 'Stompwijksche weg' te verlichten.

Het buurtschap was ver van de bewoonde wereld gelegen. De inwoners waren in de eeuwen ervoor voor een groot deel werkzaam geweest in de turf. Het vervoer vond hoofdzakelijk plaats per schuit via de Stompwijksche Vaart. Ophaalbruggen maakten het mogelijk om van de belendende weg op het erf van de boerderij of woning te komen. Het bevolkingsaantal groeide in het levendige buurtschap en er kwam alsmaar meer verkeer op straat. Zowel voetgangers als handkarren en paard en wagens maakten steeds meer gebruik van de Stompwijkseweg. De duisternis zorgde ervoor dat de grens tussen water en weg niet zichtbaar was, waardoor uiterst gevaarlijke situaties ontstonden. Dit had veel bijna-ongelukken tot gevolg, maar ook werkelijke ongevallen, waarbij mensen zijn verdronken. Gevraagd werd om het gedeelte vanaf de Kniplaan tot aan de hoge brug bij de Jan Koenen Vaart met lantaarns te voorzien, maar mocht dat een te lang stuk zijn, dan mocht een korter gedeelte ook. De brief werd in de herfst van 1901 verzonden, vermoedelijk vanwege de donkere maanden die de bewoners met de neus op de feiten drukten.

Maar liefst 41 handtekeningen staan er onder het verzoek. We zien daartussen echte Stompwijkse achternamen als Starrenburg, Wensveen, Suijten, Immik, Van Santen, Olsthoorn en Waaijer. De inwoners hadden gezamenlijk de handen uit de mouwen gestoken omdat ze het spuugzat waren. Of het geholpen heeft, meldt het archief niet, maar wellicht weten de inwoners nog hierover via overlevering?

Reacties naar helmhuis@ziggo.nl.