De jacht op snelheidsduivels in Voorburg

Voorburg - De Voorburgse politie was al begin van de 20e eeuw druk bezig met het verbaliseren van te hard rijdende bestuurders van motorvoertuigen. Op een middag in 1919 werden maar liefst zes lieden op de bon geslingerd voor te hard rijden. Meerdere agenten waren betrokken bij de fuik in hartje centrum.

Door F.J.A.M. van der Helm

De komst van de auto zorgde voor steeds meer onveiligheid op straat. In de vaak smalle straten moesten de paard en wagens steeds vaker plaatsmaken voor ronkende auto’s of motors. Ook het groeiende gebruik van de fiets zorgde voor een allegaartje aan voertuigen in de straten. Het begon druk te worden op de weg. Er kwamen regels om het verkeer in goede banen te leiden.

De maximumsnelheid voor motorvoertuigen binnen de bebouwde kom bedroeg 15 km per uur. Dat lijkt weinig, maar van 1899 tot 1905 gold een maximum van 8 km. De snelheid van de auto mocht niet te veel uit de pas lopen met die van het paard en de fiets. Zo liep de vrachtkar van Van Gend & Loos, getrokken door twee paarden, ruim 13 km per uur.

Iedereen begreep dat het belangrijk was om de snelheidslimiet ook daadwerkelijk te handhaven. De ijverige dienders werden volop belast met de controles. De agenten schreven vrijwel dagelijks bekeuringen uit wegens te hard rijden binnen de bebouwde kom. Vooral in de Herenstraat en op het Oosteinde kwamen veel overtredingen voor. De Voorburgse agent Gerrit Eijkel was uitermate actief met het ‘op de bon slingeren’. Maar ook zijn collega hoofdagent Johannes Bilkes scoorde hoog, evenals agent Wiebe Klarenburg. Er leek zelfs een bepaalde competitie te ontstaan tussen de dienders onderling over het aantal bekeuringen dat ze uitschreven.

Nu was het een kunst om een snelheidsovertreding te meten met de hulpmiddelen van toen. In de meeste gevallen stonden de agenten op de loer bij een van te voren gemeten straat. Zo was bij de Herenstraat een afstand uitgezet van 254 meter waar overheen werd gereden. De agent stond met een chronometer in de hand de exacte tijd te meten. Werd er te hard getreden dan werd zonder aarzeling een proces-verbaal opgemaakt.
Dinsdag 29 juli 1919 begonnen Bilkes en Klarenberg met het bekeuren van een snelheidsmaniak in de Herenstraat, waar de voorname bestuurder R.P. van de Kasteele uit de Haagse Johan van Oldenbarneveltlaan in de prijzen viel met een snelheid van 39 seconden over de 254 meter, wat neerkomt op 23,4 km. Daarna kwam een overtreding om kwart over drie die 21 km reed. Vervolgens hadden Klarenberg en zijn collega Jozef Berndes om 16.15 twee hard rijdende auto’s te pakken. De eerste was wederom een Hagenaar die 22,5 reed en de tweede kwam uit Maasland en reed 25,3. Op het Oosteinde werd een automobilist gepakt met 26 en de hekkensluiter die dag was om 18.00 uur in de Herenstraat met maar liefst 32 km.

Gezegd moet worden dat 15 km eigenlijk erg weinig is. Vandaag de dag zal je motor erbij afslaan!

Reacties naar helmhuis@ziggo.nl.